ไม้ขุดล้อม ตำบลชะอม
ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านเกษตรกรรมยั่งยืน
ตำบลชะอม อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี เป็นพื้นที่ราบภูเขา รวมพื้นที่ประมาณ 181,824 ตารางกิโลเมตร (76,507 ไร่) พื้นที่บางส่วนอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ สภาพพื้นที่ความอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การประกอบเกษตรกรรม ชาวบ้านส่วนใหญ่จึงยึดอาชีพทำสวน ทำไร่ แต่รายได้ไม่มากนัก ต่อมา บริษัท สวีดิช มอเตอร์ เข้ามาแนะนำเกี่ยวกับการทำไม้ขุดล้อม ให้กู้ยืมเงินทุนโดยไม่คิดดอกเบี้ย และช่วยสอนชาวบ้านถึงขั้นตอนกรปลูก การดูแลรักษา การขุดล้อม จนกระทั่งสามารถทำเป็นอาชีพได้ และเมื่อมีผลผลิตออกมาบริษัทก็รับซื้อคืนทั้งหมด จนชาวบ้านเริ่มสร้างรายได้จากการปลูกไม้ล้อมได้
กระบวนการปลูกไม้ล้อม
การขุดล้อม/ตีตุ้ม
การขุดล้อมหรือตีตุ้ม จะทำการทำความสะอาดรอบโดคนต้น โดยการปัดกวาดเศษไม้ ใบไม้ ออกจากโคนต้น แล้วทำการขุดล้อมเป็นวงกลม โดยให้มีรากของต้นไม้ติดมาด้วย ควรขุดให้มีรากติดมาให้มาก และขุดไม้ให้ตุ้มดินแตกหรือหลุดออกจากโคนต้นไม้
การตัดแต่ง
ตัดกิ่งบริเวณด้านล่างออกเพื่อให้ต้นไม้มีทรงพุ่มที่สวยงาม และเพื่อเป็นการลดการคายน้ำ ตัดใบหรือรูดใบออก เพื่อให้ต้นไม้ได้แตกใบอ่อนใบใหม่ออกมาที่สวยงาม การห่อตุ้ม จะทำการห่อหุ้มโคนต้นไม้ที่ขุดแล้วด้วยกระสอบป่าน หรือแสลน แล้วพ้นยึดด้วยเชือกฟางเพื่อเป็นการควบคุมเก็บความชื้น และอุณหภูมิให้กับต้นไม้ นำน้ำยาเร่งรากผสมกับน้ำ รดที่โค่นต้นไม้เพื่อเป็นการบำรุงให้มีการเร่งผลิตรากใหม่ออกมา
การห่อตุ้ม
การบรรจุหีบห่อที่โคนต้น หรือชาวบ้านเรียกว่าการแพคไม้ คือการนำต้นไม้ใส่ในถุงดำ หรือห่อด้วยแสลนแล้วเอาขุยมะพร้าวมาใส่รอบโคนต้นเพื่อเก็บกักความชุ่มชื้นให้แก่ต้นไม้ นำน้ำยาเร่งรากผสมกับน้ำรดที่โคนต้นไม้เพื่อเป็นการบำรุงให้มีการเร่งผลิตรากใหม่ออกมา
การแพคไม้
การค้ำยัน สำหรับต้นไม้ขนาดใหญ่ และทำราวไม้สำหรับต้นไม้ขนาดเล็ก เพื่อเป็นการยึดลำต้นไม่ให้ล้มเมื่อมีลมแรง ฝนตก หรือโดนกระแทกจากวัตถุอื่น การค้ำยันสำหรับต้นไม้ขนาดใหญ่ จะนิยมใช้ไม้ยูคาลิปมาค้ำไว้ทุกด้านตามความเหมาะสมของขนาดต้นไม้แล้วใช้ตะปูตอกเข้ากับลำต้นของต้นไม้เพื่อยึดเกาะไม้ค้ำยัน การทำราวไม้ ใช้สำหรับต้นไม้ขนาดเล็กเพื่อให้ต้นไม้ได้พิงแล้วใช้เชือกฟางมัดไว้ไม่ให้ต้นไม้ล้ม
จัดทำโดย
นายอนุวัฒน์ คงสว่าง | นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรปฏิบัติการ
กลุ่มส่งเสริมและพัฒนาการผลิต สำนักงานเกษตรจังหวัดสระบุรี
04/08/2022
